ژان باتیست تاورنیه و سفرنامه او
![]() |
ژان باتیست تاورنیه |
نظر تاورنیه درباره ایرانیان:
در محموع، نظر تاورنیه درباره ایرانیان بسیار مثبت است و متقعد است که ایرانیان از همه ملل آسیا باهوش ترین و از فرنگی ها در عقل و کفایت هیچ عقب نمی مانند. در مورد امنیت در ایران می گوید بر خلاف عثمانی که در همه جا کاروان ها در معرض تجاوز حاکمان و دزدان قرار دارند در ایران می توان بدون ترس سراسر کشور را پیمود و اگر مال کسی را بدزدند حاکم موظف است که معادل آن مال را به او پس بدهد. به نظر تاورنیه مهمان نوازی ایرانیان در خور ستایش است. ایرانیان دوستدار نظم و انصاف اند و ذوق بسیار برای آموختن دارند. او معتقد است که (ایران در آسیا به منزله فرانسه در اروپاست).
در شرح وقایع تاریخی نیز گاهی دچار اشتباه می شود. مثلا در بحث از نسب شاهان صفوی، به ملاقات میان امیر تیمور و شیخ حیدر اشاره می کند و ما می دانیم که چنین ملاقاتی روی نداده است. در این مورد و موارد دیگر مترجم لازم دیده است که در حاشیه توضیح کافی بدهد و اشتباهات نویسنده را اصلاح کند.
سفرنامه تاورنیه
![]() |
ژان باتیست تاورنیه |
سفرنامه تاورنیه نخست در 1331 هجری قمری (1289 هجری شمسی) با ترجمه ابوتراب نوری (نظم الدوله) به فارسی منتشر شد. کتاب اغلاط ترجمه و سقطات متعدد و خطاهای چاپی فراوان داشت. چاپ دوم این کتاب، به همت کتابفروشی تایید اصفهان و ویرایش راقم این سطور، در سال 1336 شمسی انتشار یافت که سه بخش نخست از پنج پخش آن دارای همان اغلاط و نواقص بود، زیرا در آن زمان متن فرانسه ی آن سه بخش در دسترس نگارنده نبود، و فقط بخشهای چهارم و پنجم با متن اصلی تطبیق شده و اغلاط و سقطات برطرف گشته بود. چاپ حاضر ترجمه ی کامل هر پنج بخش سفرنامه است که از نو صورت گرفته است.
منبع: کتاب سفرنامه ی تاورنیه، ترجمه ی حمید ارباب شیرانی، انتشارات نیلوفر تهران، 1382.