جغرافیا چیست؟
![]() |
نقشه ی زمین |
جغرافیا یا جغرافی یا گیتاشناسی در حقیقت مطالعه ی روابط بین جوامع متشکل انسانی و محیط زندگی آن هاست. به بیانی دیگر جغرافیا دانشی است که درباره ی سطح زمین و پدیده های طبیعی، آب و هوا، رستنی ها، خاک، فرآورده ها و مانند آن و پراکندگی آن ها بر روی زمین و روابط آن ها با انسان گفتگو میکند. هر یک از موارد مورد بررسی این دانش رشته ی ویژه ای را پدید می آورد مانند جغرافیای انسانی، جغرافیای طبیعی، زمین شناسی، زمین ریخت شناسی، و جز این ها.
واژه ی «جغرافیا» عربی شده «ژئوگرافیا» (به یونانی: γεωγραφία) است که معنی واژه به واژه اش «زمین نگاری» است. جغرافیا مطالعه ی زمین و اراضی، سیما، جمعیت و پدیده هایش است.
چهار سنت تاریخی در پژوهشهای جغرافیایی عبارت است از: واکاوی (تجزیه و تحلیل) مکانی پدیده های طبیعی و انسانی (جغرافیا به عنوان بررسی ای در باره ی پراکندگی)، مطالعات منطقه ای (اماکن و مناطق)، مطالعه ی انسان و رابطه ی او با زمین، و پژوهش در علوم زمین است. با این وجود، جغرافیای نوین نظم و انضباطی همه فراگیر است که در درجه ی نخست به دنبال درک زمین و همه ی پیچیدگی های انسان و طبیعت بوده و تنها منحصر به چیزها و جایشان نیست، بلکه در مورد آن که چگونه تغییر کرده و خواهند کرد نیز می باشد.
جغرافیا به عنوان «پلی میان انسان و علوم فیزیکی»، به دو شاخه ی اصلی جغرافیای انسانی و جغرافیای طبیعی تقسیم شده است. جغرافیا را میتوان همان طور که ویدال دولابلاش بیان کرده علم روابط متقابل انسان و طبیعت دانست. وی بیان می کند که طبیعت امکان هایی را در اختیار انسان قرار میدهد و انسان براساس فرهنگش از آنها بهره برداری می کند، البته باید توجه داشت که در دهه های اخیر انتقادهای بسیاری به این تعریف وارد شده است و امروزه اقتصاد سیاسی، مفهوم بازساخت، اقتصاد بازار آزاد در مرکز همه تعاریف جغرافیایی قرار گرفته است.
منبع: سایت ویکی پدیای فارسی.